Yüzyılın felaketi, 6 Şubat depreminin ülke ekonomisine maliyeti! Toplam sayı açıklandı
Şenel, Bağlantı Başkanlığı tarafından düzenlenen “Yüzyılın Felaketinin 1. Yıldönümü Afet İletişimi Sempozyumu”na katıldı. Burada konuşan Şenel, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremde hayatını kaybeden vatandaşları anarak, depremde yaralanan ve tedavileri devam eden vatandaşlara da acil şifalar diledi. .
ÜLKE EKONOMİSİNE TOPLAM MALİYET 103 MİLYAR DOLAR
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile uyumlu olarak ilgili tüm kamu kurum ve kuruluşlarının katkılarıyla hazırlanan 2023 Kahramanmaraş ve Hatay Sarsıntı Raporu’nun ilk yıl içinde hazırlanarak kamuoyuyla paylaşıldığını hatırlatan Şenel, şöyle konuştu: Rapora göre depremin ülke ekonomisine toplam maliyeti 103,6 milyar dolar seviyesinde.” hesaplanmıştır. Bu tutarın 85 milyar dolarının doğrudan hasar maliyetlerinden, 18,6 milyar dolarının ise ekonomik faaliyet kaybı ve dolaylı maliyetlerden oluştuğu ortaya çıktı. Toplam maliyetin en büyük kısmını 56,9 milyar dolarla konut hasarları oluşturdu. Bunu 12,9 milyar dolar ile kamu sektörü zararı ve 11,8 milyar dolar ile özel sektör zararı izledi. “Toplam maliyet 2023 yılı milli gelirinin yaklaşık yüzde 9’una tekabül ediyor” dedi.
DÜNYANIN EN BÜYÜK TAHLİYE FAALİYETLERİNDEN BİRİ GERÇEKLEŞTİRİLDİ
Şenel, ilk andan itibaren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde beslenme, geçici barınma gibi temel ihtiyaçların karşılandığını belirterek, “Bu süreçte hem çadır kentlerde, konteyner kentlerde hem de kamuya ait geçici barınma hizmetleri veriliyor. vatandaşlarımızın günlük yaşamlarını sürdürmelerini sağlayan kurum ve kuruluşlardır.” sağlanmıştır. “Dünyanın en büyük tahliye operasyonlarından biri olan bölgeden 3,5 milyondan fazla insan tahliye edildi” dedi.
Öte yandan Şenel, Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından OHAL Kanunu’nun verdiği yetkiye dayanarak başta AFAD, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Bakanlık olmak üzere ilgili kamu kurumlarına 221 milyar lira aktarıldığını kaydetti. Tarım ve Orman Bakanlığı, ihtiyaçların ilk aşamada gecikmeden karşılanması amacıyla kurulmuştur.
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Lideri Şenel, deprem zararlarının giderilmesi amacıyla geçtiğimiz temmuz ayında 2023 Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu ve İlgili Cetvellerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 540 milyar liralık ek bütçe tahsis edildiğinin altını çizdi.
Toplam 761 milyar liralık ödeneğin yanı sıra bütçenin diğer kalemlerinden tasarruf edilmesi sonucu transferler yapıldığına dikkat çeken Şenel, transferlerle deprem harcamalarına 198 milyar liralık ek kaynak sağlandığını, Bu fiyatın milli gelire oranı ise yaklaşık yüzde 3,7 oldu.
“Ocak ayı itibarıyla 569 milyar liraya mal olan 181 bin konutun ihalesi tamamlandı.”
Afet evlerinin üretimine başlandığını ve kalıcı konut ihtiyacının karşılanmasında önemli mesafe kaydedildiğini hatırlatan Şenel, “Ocak ayı itibarıyla 569 milyar liraya mal olan 181 bin konutun ihalesi tamamlandı. Planlananlarla bu sayı 220 bine ulaşıyor” dedi.
MEB’E 41 MİLYAR LİRA
Şenel, ‘Deprem Bölgesinde Prefabrik Okul İnşaatı’ projesinin hızla 2023 Yatırım Programına dahil edildiğini ve eğitim-öğretim faaliyetlerinin devamı için 2 milyar lira ödenek ayrıldığını kaydederek, şunları kaydetti: “1.3 milyar lira tahsis edildi ‘Eğitim Binalarında Afet Riskinin Azaltılması Projesi’ne okullara 1,3 milyar lira tahsis edildi.Bakım, onarım ve güçlendirme faaliyetleri ile araç, makine-teçhizat, teçhizat ve teçhizat alımları için 1 milyar lira ek bütçe aktarımı yapıldı. tefriş ve 6,2 milyar lira okul inşaatı Bu kapsamda 2023 yılında 11 ildeki deprem yatırımları için Milli Eğitim Bakanlığı’na yaklaşık 12 milyar lira ek ödenek ayrıldı. derslikler tamamlanarak öğrencilerin hizmetine sunuldu. 3 bin 100 derslik inşa edilerek öğrencilerin kullanımına hazır hale getirildi. 2024 Yatırım Programında, Türkiye genelinde deprem kapsamında yürütülecek faaliyetler için Milli Eğitim Bakanlığı’na 41 milyar lira ödenek ayrıldı. “Bu kapsamda deprem bölgesinde proje maliyeti 93 milyar lira olan 1.542 okulun inşaatı devam ediyor” dedi.
9 ACİL HASTANE HİZMETE AÇILACAK
Deprem sonrası sağlık hizmeti sunum kapasitesinin desteklenmesi amacıyla 13’ü acil hastanesi olmak üzere 4.525 kişi kapasiteli 18 ikinci basamak sağlık tesisi ve 50 birinci basamak sağlık tesisi projesinin yanı sıra 1 adet ağız ve diş sağlığı merkezi 20 ünite kapasiteli projenin 2023 yılında inşa edileceği belirtildi. Yatırım programına alındığını belirten Şenel, şöyle devam etti:
“Bu hastanelerden depremin hemen ardından üretimine başlanan 250 yataklı Hatay Defne Acil Hastanesi mayıs ayında, 150 yataklı Hatay İskenderun Acil Hastanesi ise kasım ayında hizmete açıldı. Devam eden projelerden 1.875 yataklı Gaziantep Şehir Hastanesi ile 110 yataklı Arsuz, Belen ve Hassa Devlet Hastaneleri inşaat süreçleri hızlandırılarak 2023 yılında hizmete açıldı. Ayrıca üretimine başlanan 890 yatak kapasiteli 9 acil hastanenin de 2024 yılında tamamlanarak hizmete açılması planlanıyor. Ayrıca sağlık sektöründe hizmet kapasitesinin güçlendirilmesi amacıyla üretime de başlanıyor. Sarki illerinde toplam 10 bin 585 yatak kapasiteli 37 hastane, 165 ünite kapasiteli 3 ağız ve diş sağlığı merkezi, 1 diş hastanesi, 311 birinci basamak sağlık tesisi ile makine ve teçhizat temini ve onarımı yapılmaktadır. “Güçlendirme çalışmalarının yürütülmesi kapsamında 2024 yılında 28,2 milyar lira tahsis yapıldı.”
“2023 yılında yol ve otoyollardaki hasarların onarılması için yaklaşık 6,3 milyar lira harcandı.”
Depremin ardından ulaşım yolları, tünel ve köprülerde ciddi hasar oluştuğunu belirten Şenel, “Karayolları ve otoyollardaki hasarın giderilmesi için 2023 yılında yaklaşık 6,3 milyar lira harcandı. Ayrıca yeni ulaşımın sağlanması için 2,4 milyar lira harcandı. deprem kapsamında kurulacak yerleşim yerleri ile konut ve sosyal tesis alanları. Demiryolu hatlarının onarımı için 2023 yılında 5,8 milyar TL harcandı. Bu hatlara 2026 yılına kadar 26 milyar liralık yatırım yapılması planlanıyor” dedi.
“Deprem sonrası havalimanlarında oluşan hasarın onarılması için 7,4 milyar liralık yatırım planlandı.”
Hatay Havalimanı pistinin de deprem sonrasında geçici hizmet verecek şekilde onarıldığını belirten Şenel, “Bu havalimanının sivil uçuşlara açılması için 2023 yılında onarım ihalesi yapıldı. Deprem sonrası havalimanlarında oluşan hasarın onarılması için 7,4 milyar liralık yatırım planlanırken, 2023 yılında yaklaşık 896 milyon lira harcama yapıldı. 11,8 milyar lirası iletim limiti olmak üzere depremde hasar gören elektrik altyapısını onarın.”
Şenel, yerel yönetimlerin sunduğu hizmetlerin kesintisiz yürütülebilmesi amacıyla merkezi yönetim bütçe kaynaklarından yerel yönetimlere 2,7 milyar lira nakdi yardım sağlandığını kaydetti.
Hatay Müzesi,Diyarbakır Surları,Gaziantep Kalesi, Harran Kalesi gibi değerli ve büyük ölçekli onarım-restorasyon çalışmaları ile Habib-i Neccar Camii, Ulu Cami, Nurdağı Ökkeşiye Türbesi gibi değerli vakıf eserlerinin onarımına başlandığına dikkat çeken Şenel, inşaat işleri için yine 1,7 metre dedi. Milyarlarca lira tahsis edildiğini söyledi.
Milli gelirde yüzde 11,5 paya sahip olan imalat sanayinin yeniden canlandırılmasının Türk sanayisi açısından büyük önem taşıdığını belirten Şenel, “Yıkılan ve hasar gören sanayi tesislerinin inşası için 7 milyar lira ödenek verilecek” dedi. yerinde işyerleri kurulması, güçlendirilmesi veya yeni bir alanda inşa edilmesi ve yatırım çekebilecek yeni sanayi bölgelerinin kurulması.” 2023 yılında tahsis edildi ve bunun 2 milyar lirası kullanıldı” dedi.
“Bölgenin yeniden yapılandırılması ve ülke genelinde deprem tedbirlerine 1 trilyon 28 milyar lira kaynak ayrıldı.”
Orta Vadeli Program’da depremin verdiği hasarın giderilmesine öncelik verileceğinin vurgulandığını belirten Şenel, “Merkezi yönetim bütçesinden, depremin yeniden yapılandırılması için 1 trilyon 28 milyar lira kaynak ayrıldı.” Ülke genelinde bölge ve deprem tedbirleri. “Bu bedelin 650 milyar lirası afet konutları inşaatı ve altyapı giderlerine, 165 milyar lirası kamu kurumlarının hizmet binaları ve tesislerine yapılan yatırımlara, 135 milyar lirası deprem bölgesinde yerinde dönüşüm kampanyasına, geri kalanı ise yaklaşık olarak Diğer illerdeki kentsel dönüşüm çalışmalarına 78 milyar lira.” Şeklinde konuştu.
Şenel, 15 Ocak’ta Resmi Gazete’de yayımlanan 2024 Yatırım Programı’nda tahsiste depremden etkilenen illerde altyapının yeniden kurulmasına yönelik projeler ile ülke genelinde afetlere karşı dayanıklılığın artırılması ve hasarların telafisine yönelik projelere öncelik verildiğini belirtti. Dağıtımda, programda deprem tedbirlerine yönelik toplam 510 projeye öncelik verildiğini sözlerine ekledi. Milyar liralık yatırım projesinin olduğunu vurguladı.
Öte yandan Şenel, 2024 yılında bütçeden söz konusu projelere ayrılan ödeneğin yaklaşık yüzde 28’inin eğitim bölümüne, yüzde 23’ünün sağlık sektörüne, yüzde 13’ünün ise sağlık sektörüne ayrılacağını ifade etti. ulaştırma-haberleşme şubesinden oluşur.